Communitas: Αλλαγές στον οριακό χώρο

Όποιος έχει συμμετάσχει σε προσκύνημα ξέρει ότι είναι κάτι το ιδιαίτερο. Ωστόσο, μπορεί να μην γνωρίζουν για την έννοια της κοινότητας. Το να περπατάς με αγνώστους και να μοιράζεσαι έναν στόχο μαζί τους σε οδηγεί στη δημιουργία ειδικών δεσμών. Ένας προορισμός, ένα κοινό μονοπάτι και μια απροσδόκητη συγγένεια μπορεί να είναι μαγικά.

Ο ανθρωπολόγος Victor Turner μελέτησε αυτό το φαινόμενο. Πίστευε ότι τα προσκυνήματα μπορούσαν να χωριστούν σε διαφορετικά στάδια. Για αυτόν, τα προσκυνήματα περιελάμβαναν την έξοδο από την κοινωνία και την επιστροφή ενός αλλαγμένου ανθρώπου. Ο Turner πίστευε ότι το πιο σημαντικό μέρος ενός προσκυνήματος είναι η κοινότητα που δημιουργεί. Ονόμασε αυτή την ειδική σχέση communitas.

Τελετουργίες

Οι ιεροτελεστίες του περάσματος αποτελούνται από τρεις διακριτές φάσεις που συνδέονται κατά κάποιο τρόπο. Αυτές οι φάσεις είναι ο διαχωρισμός, η οριακή κατάσταση και η επανενσωμάτωση. Στην πρώτη φάση, τον χωρισμό, οι άνθρωποι αποχωρίζονται από την κοινωνική τους κοινότητα. Αφήνουν την καθημερινότητά τους, σωματικά αλλά και συμβολικά. Αυτή η φάση αποτελείται από το να ετοιμάζετε τα πράγματα, να πείτε αντίο και να κάνετε έρευνα για την επερχόμενη εμπειρία.

Η δεύτερη φάση, ο περιορισμός, είναι όταν κάνετε πραγματικά το προσκύνημα. Κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης, οι συμμετέχοντες αποστασιοποιούνται από τις κανονικές έννοιες του χρόνου και του χώρου. Ο χρόνος περνά διαφορετικά και σταματάς να τον ελέγχεις συνέχεια. Μπορείτε να περπατήσετε πιο αργά για να απολαύσετε το τοπίο και τη θέα. Η παρούσα στιγμή γίνεται πιο σημαντική από το μέλλον. Κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης, μοιράζεστε έναν κοινό στόχο με άλλους προσκυνητές. Αυτός ο στόχος μπορεί να είναι να τελειώσει το προσκύνημα ή τουλάχιστον να φτάσει στην επόμενη στάση. Αυτοί οι κοινοί στόχοι οδηγούν σε μια κοινή ταυτότητα.

Η τελευταία φάση είναι η επανένταξη. Αυτό είναι το τέλος του προσκυνήματος. Είναι όταν επιστρέφεις σπίτι στην κανονική σου ρουτίνα. Το ταξίδι σας τελείωσε. Ωστόσο, τίποτα δεν είναι όπως πριν.

Οι άνθρωποι που τελειώνουν ένα προσκύνημα τείνουν να επιστρέφουν στο σπίτι πιο χαλαροί. Συχνά απολαμβάνουν μια νέα κοινωνική θέση. Βλέπουν τις δραστηριότητες ρουτίνας και βαρετές με νέο πρίσμα. Τα μικρά πράγματα γίνονται πιο σημαντικά και απολαμβάνουν περισσότερο τις σχέσεις τους με άλλους ανθρώπους.

Τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια των προσκυνημάτων  που οδηγεί σε αυτό;

Communitas

Από τις τρεις τελετουργίες των φάσεων του περάσματος, η δεύτερη (οριακά) είναι η πιο σημαντική. Κατά τη διάρκεια αυτής της φάσης, συμβαίνει κάτι που αλλάζει εσάς και τον τρόπο που βλέπετε τον κόσμο. Ότι κάτι είναι communitas.

Στην οριακή έννοια, οι προηγούμενες κοινωνικές συνθήκες δεν υπάρχουν. Οι καθημερινοί σας κανόνες και περιορισμοί εξαφανίζονται και απολαμβάνετε μια μοναδική ελευθερία. Η κοινωνική σου θέση δεν έχει σημασία, η δουλειά σου δεν έχει σημασία. Το τι σπούδασες ή πόσο σπουδάσατε δεν έχει σημασία. Επίσης δεν έχει σημασία αν είσαι θρησκευόμενος ή όχι. Όλοι οι προσκυνητές είναι ίσοι.

Το Communitas, σύμφωνα με τον Turner, είναι το πνεύμα της κοινότητας. Είναι το αίσθημα της κοινωνικής ισότητας, της αλληλεγγύης και της ένωσης. Βασικά,  είναι ένας ανθρώπινος δεσμός που αποτελείται από παράλογους δεσμούς ισότητας με άλλους ανθρώπους. Δεν υπάρχει λόγος οι άλλοι προσκυνητές να γίνουν ίσοι σας, αλλά αυτό ακριβώς συμβαίνει. Σε άλλες περιπτώσεις, αυτοί οι ίδιοι άνθρωποι δεν θα γίνονταν ποτέ φίλοι σου. Εδώ όμως γίνονται κάτι παραπάνω από φίλοι. Δεν έχει σημασία τι κοινό έχετε στην κανονική σας ζωή. Το εδώ και τώρα είναι αυτό που έχει σημασία. Είναι πολύτιμο.

Δημιουργία και καταστροφή

Το Communitas είναι πολύ έντονο. Ενισχύει τις αισθήσεις σας και ενεργοποιεί τη διαίσθησή σας. Τα συναισθήματα είναι πολύ ψηλά και ό,τι είναι  λογικό παύει να έχει νόημα. Τούτου λεχθέντος, αυτή είναι μια προσωρινή κατάσταση και δεν τείνει να διαρκέσει πολύ.

Το Communitas μπορεί επίσης να καταστρέψει την τάξη. Σε αυτήν την κατάσταση όπου οι κανονικοί κοινωνικοί κανόνες δεν ισχύουν, μπορεί να καταλήξετε σε μια χαοτική κατάσταση όπου βασιλεύει η καταστροφή. Από την άλλη,  το communitas μπορεί να οδηγήσει στη δημιουργία. Αυτή η οριακή κατάσταση μπορεί να σας βοηθήσει να δημιουργήσετε νέους κανόνες και αξίες ή να σας βοηθήσει να ανακτήσετε αξίες που είχατε χάσει.

Τύποι κοινοτικών

Ο Turner διαφοροποίησε τους διαφορετικούς τύπους communitas:  υπαρξιακές ή αυθόρμητες, κανονιστικές και ιδεολογικές.

Οι αυθόρμητες κοινότητες συμβαίνουν κατά τη διάρκεια αντιπολιτιστικών εκδηλώσεων. Εάν συμμετέχετε σε μια εκδήλωση με κανόνες που έρχονται σε αντίθεση με τους τρέχοντες πολιτιστικούς κανόνες, μπορεί να το ζήσετε. Η κανονιστική κοινότητα συμβαίνει όταν υπάρχει ανάγκη για κοινωνικό έλεγχο. Αυτός ο τύπος προέρχεται από αυθόρμητες κοινότητες. Σε αυτή την κατηγορία ανήκουν τα προσκυνήματα. Τέλος,  η ιδεολογική κοινότητα είναι αυτό που βρίσκεις στις ουτοπικές κοινωνίες. Όλοι μοιράζονται ένα ιδανικό ή μια  ουτοπία .

Ενώ οι αυθόρμητες κοινότητες συμβαίνουν εκτός των κοινωνικών κανόνων και της κοινωνικής δομής, οι κανονιστικές και ιδεολογικές κοινότητες συμβαίνουν μέσα. Γι' αυτό το αυθόρμητο communitas είναι πιο ελεύθερο και προωθεί τις περισσότερες αλλαγές.

Συνοψίζοντας,  η οικειοθελή αποχώρηση από το σπίτι σας, το ταξίδι σε νέες χώρες και η εμπειρία νέων καταστάσεων ύπαρξης σας οδηγεί στην κοινότητα. Το Communitas ξεπερνά τη διαίρεση μεταξύ των ανθρώπων και οδηγεί στην κοινωνική ενοποίηση. Αν το έχετε ζήσει αυτό, ξέρετε ήδη πόσο καταπληκτικό είναι. Αν δεν το έχεις κάνει, τι περιμένεις;

https://exploringyourmind.com/communitas-changes-liminal-space/